Romeinse tijd
Precies op de plek van NYMA bevond zich de Romeinse nederzetting Ulpia Noviomagus. Deze werd gesticht na de verwoesting van de Romeinse nederzetting in Nijmegen: Oppidum Batarorum (de oudste stad van Nederland). De ligging aan de Waal maakte het interessant, omdat het handel en verkeer mogelijk maakte. Hierdoor kon de stad zich ontwikkelen en groeien.
Tweede Wereldoorlog
NYMA ligt pal naast stadsbrug De Oversteek, die veel meer is dan alleen een verkeersader. De nieuwe brug is vernoemd naar heldhaftige actie ‘The Crossing’, die de Amerikanen op 20 september 1944 uitvoerden tijdens Operatie Market Garden. Militaren staken in canvasbootjes de Waal over om Waalbrug te veroveren op de Duitsers. Van groot belang voor het slagen van Market Garden. De operatie lukte, maar 48 Amerikanen kwamen hierbij om het leven.
Industriële tijdperk
Kunstzijdespinnerij NYMA
N.V. Kunstzijdespinnerij NYMA was vanaf 1928 tientallen jaren de grootste werkgever van Nijmegen. In de periode van wederopbouw kreeg het op export gericht bedrijf voorrang bij de toewijzing van schaarse grondstofen en bouwmaterialen. Daarnaast werd het bedrijf – in het kader van Marschallhulp – licentiehouder van het in Amerika ontwikkelde continuspinprocedé.
Voor de machines van de nieuwe continuspinnerij was een groot gebouw nodig. Dat kwam er in 1948 tegenover het hoofdgebouw aan de zuidzijde van de Waalbandijk: De Vasim. Het werd gebouwd in een gedempt binnendijks wiel, waarvan de vorm nu nog steeds zichtbaar is in het terrein.
Door het wegvallen van de arbeidsintensieve textielindustrie in Nederland verviel eind jaren ’50 de vraag naar garens en verplaatste de productie zich naar Azië. In 1969 sloot NYMA grotendeels haar deuren.
CP Kelco
In 1970 kwam er een doorstart met de productie van caboxymethelcellulose (CMC) voor onder andere zeep, verf en voedingsmiddelen. Hiermee was men in 1948 al begonnen. Het maken van CMC vond plaats onder de naam Noviant en later onder CP Kelco B.V. Na een grote brand in 2009 is de fabriek gesloten. Voor de bouw van stadsbrug De Oversteek is het oostelijke deel van de fabriek gesloopt.
De Vasim
Het Vasimgebouw kreeg in 1985 een nieuwe bestemming toen de sinterfabrief Vasim er onderdak vond. Het bedrijf, een dochteronderneming van de PGEM, verwerkte hier vliegas uit kolengestookte elektriciteitscentrales tot kunstgrind en lytag, een ingrediënt voor lichte betonsoorten.
Geliefd is De Vasim onder de bewoners van Nijmegen-West nooit geweest. De bergen afvalgruis rondom de fabriek gaven veel stofoverlast en na veel verzet tegen de milieuoverlast ging het bedrijf in 2000 dicht. Sindsdien zijn er kunstenaarswerkplaatsen, een tentenverhuurbedrijf en opslagruimtes in het gebouw. De Vasim is net als CP Kelco door de gemeente aangekocht.
De watertoren
De watertoren is door zijn plek op de fabriek altijd een beeldmerk van NYMA geweest. En dat blijft ook zo, want het is een gemeentelijk monument.
“Vergeeet dus nooit het merk met den dikken stompen toren. Dat kenmerkt immer het product van de Kunstzijdespinnerij NYMA te Nijmegen.”